LEGO ile ROBOT Yapıyoruz!

Küçüklüğümüzden beri legolarla oyuncaklar yapıp bozmuş olanlarımız vardır aramızda mutlaka. Lego şirketi, sadece minik oyuncaklar ile kalmadı hayatımızda. Yıllar yılı teknoloji ile geliştikçe gelişti ve artık robot olarak da evlerimize giriyor. Nasıl mı? 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin New Jersey eyaletinde Robotics dersleri vermeye ve olimpiyatçı gençlerle legolardan robotlar yaparak yarışmalara hazırlanıyorduk. Bu sebeple, hem Avrupa, hem ABD hem de Brezilya’da edindiğim tecrübeleri sizlerle paylaşmak istedim bu yazımda.

ABD başta olmak üzere birçok ülkede olimpiyatları düzenlenen Lego robotları, biraz uğraştığımızda evimizde dahi zevkli oyuncaklar haline gelebilir. Ev haricinde, Türkiye’de de Lego’lar ile olimpiyatlara hazırlanmak mümkün! Lego şirketinden alacağınız kit ve ek parçalar ile robotumuzu istediğimiz şekilde hazırlıyoruz. Hem dizayn hem de yazılım kısmıyla uğraşmanız gerekiyor. Ancak hiç de korkmanıza gerek yok. Ücretsiz olarak Lego’nun web sitesinden indireceğiniz yazılım ile, görsel şekilde robotun neler yapması gerektiğini hazırlayıp, play (oynat) butonuna basmanız yeterli. Özel bir programlama dili bilmenize gerek yok yani.

Sensörler önemli!

Renk ve mesafe sensörü, en önemli faktörlerden, lego robotlarımız için. Robotunuz yürürken, gördüğü renklere göre sağa sola dönebiliyor, ya da mesafe sensörüne göre komutlar girebiliyorsunuz. Örneğin, 15 saniye ileri git, sonra sağ tarafa dön, sonra 20 saniye içerisinde eğer kırmızı renk ile karşılaşırsan dur, ve sola dön, biraz ilerle, eğer karşında bir engel var ise, 10 santimetre kala dur ve 180 derece geri dön, gibi. Bu sadece bir örnek idi.

Ancak Legoları birleştirerek çok daha kapsamlı robotlar yapabilirsiniz. Hem dizaynı hem de yazılımsal komutları hiç de zor değil. Sıfırdan başladığınızda birkaç gün güzelce online videolu dersler ile gayet gelişmiş robotlar yapabilirsiniz. Temel sorun, Türkçe pek içerik yok, şuan için. Aslında biz de videolu Türkçe dersler hazırlayarak sizlerle paylaşmayı da düşünüyoruz. Çünkü hali hazırda yeni robotlar ile olimpiyatlara hazırlanıyoruz.

Mind Storms

ismindeki kitlerden satın almanız gerekiyor öncelikle. Türkiye’de yaklaşık 1,800 TL civarında olan bu paket, Amerika Birleşik Devletleri’nde ise 350 USD (yaklaşık 1000 TL) fiyat ile satılıyor. Ancak paketi aldığınızda yanında birkaç ek kit daha almanız gerekir. Çünkü daha gelişmiş bir robot için, daha çok sensör ve parçaya ihtiyaç duyacaksınızdır. Paketin içinden bir adet robot beyni çıkıyor. Biz ‘beyin’ diyoruz. Çünkü yazılımsal yaptığınız tüm komutları, EV3 model beyin içine kaydolur. Daha önce NXT modeli vardı. Şimdi ise EV3 ile eğer bilgisayarınızda Bluetooth varsa, kablosuz olarak komutları hiç kayıt etmeden anlık olarak oynatabiliyorsunuz.

Program üzerinden sağa dön, sola dön deyip, komutları girdikten sonra, play (oynat) butonuna tıkladığınızda, eğer robotunuz bilgisayarda tanımlı ise, hiç zaman kaybetmeden yazılımda yaptığınız tüm değişiklikleri görebilirsiniz, robotunuz üzerinden canlı canlı.

Peki ya, Robot Olimpiyatları nasıl oluyor?

Türkiye’de Bilim Kahramanları Derneği tarafından düzenlenen yarışmalara, birçok okul katılıyor. Ancak daha çok okul teşfik edilerek, büyük kitlelerde katılımlar gerçekleştirmek lazım, hem ulusal hem de uluslar arası olimpiyatlara. Keşke her okulda kulüpler kurulsa, legolar ile çocuklarımız robotlar geliştirse, ileride daha büyük projeler geliştiren gençler yetişse, yurdumuzda. New Jersey’de Lego ile olimpiyatlara hazırlanan olimpiyat öğrencilerimden çoğu, şuan ABD’de ya yazılım ya da robot gelişimi üzerine bölümlerde okumakta. Bu benim için ayrı bir gurur tabi ki.

Başta da bahsettiğimiz gibi, Lego’lar artık ayaklandı, sizin verdiğiniz komutları dinleyip, yerine getiriyorlar. Hem evde kendiniz için bir uğraş olacağı gibi, hem de gençlerimiz için büyük bir ufuk olabilir. Lego ile başlayan bir robot geleceği ile, daha sonra, yani FLL sonrasında, FTC (First Tech Challenge) ile daha büyük robotlar için projeler geliştiren nesiller yetiştirebiliriz.

80 ülkede

FLL (First Lego League) adı altında düzenlenen olimpiyatlar, bahsettiğimiz gibi Türkiye’de Bilim Kahramanları Derneği tarafından organize ediliyor. Lego ile robot çalışmaları düzenli ders aldığınız ve biraz gayret sarfettiğinizde, çok kolay şekilde öğrenebileceğiniz güzel bir alan. Ayrıca uluslar arası sertifikaları da aldığınızda, kaliteli projelere imza atabilirsiniz. Yeter ki, isteyin. Lego Robotları ile ilgili daha detaylı video çalışmaları yaptığımızda, mutlaka sizlerle paylaşıyor olacağız. Mutlaka ‘Lego MindStorms’ hakkında detaylı araştırmalar yapabilirsiniz, eğer robot teknolojileri hakkında daha çok bilgi sahibi olmak isterseniz. Aşağıdaki videoyu da mutlaka izlemelisiniz.

Yazar: Said Murat