Parmak İzi Sisteminden Animasyonlu Filme Arjantinlilerin İcat Ettiği 8 İlginç Şey
Birazdan okuyacaklarınızla sizi son derece şaşırtacak Güney Amerika ülkesi Arjantin'i konu ediniyor. Arjantinliler, çokça icatta bulunmuş. Pek de bilmediğiniz icatları, sizler için araştırdık. Öyle ki, Arjantinliler tarafından bulunduğu bilinmeyen o kadar çok icat var ki, inanamayacaksınız! Liste oldukça uzun olsa da, biz sizlerle 8 tanesini paylaşıyor olacağız.
1) Süt Reçeli-Karameli
Güney Amerika’da oldukça ünlü olan süt reçeli, aslen Arjantin’de üretilmiş, ilk olarak. Brezilya’da yaşadığım yıllar bizzat yerinde Arjantin’e gidip sizler için bulduğum Süt Reçeli-Karameli, ‘dulce de leche’ diye geçiyor, Arjantin İspanyolcasında. Biraz şeker biraz süt ve biraz karamel. Güney Amerika mutfağı için marketlerde dahi satılan bir reçel türü olarak geçiyor. Efsaneye göre, Manuel de Rosa, süt ve şekeri kaynatırken, yanlışlıkla yaptığı karışımla karameli bulur. Bu sebeple, ‘dulce de leche’ denilir. Türkçesi, Süt Tatlısı’dır, aslında. Tüm Güney Amerika’da da farklı çeşitleri bulunur.
2) Parmak İzi Sistemi
1891’de Arjantinli Juan Vucetich isimli bir polis tarafından düşünülen ‘parmak izi’ sistemi, şuan tüm dünyada bu sayede kullanılıyor. Nüfus artışı, problemleri de beraberinde getirebiliyor. Milyonlarca kişinin yaşadığı toplumda, suç örgütleri de peyda olabilir. Parmak izi sistemi, bu tür sorunları ortadan kaldırmak üzere tasarlanmış ve zamanla geliştirilmiş. Kayıtlara geçen bilgilere göre de, Arjantin, parmak izi sistemini suç kayıtları için kullanan ilk ülke konumunda.
3) Tükenmez Kalem
Her gün kullanırsınız. Hiç aklınıza geldi mi, ilk kim kullanmıştır diye? Aslen Macar Yahudisi olan László Bíró, İkinci Dünya Savaşı sırasında Arjantin’e göç etti. Bugün hala bazı ülkelerin tükenmez kaleme ‘biro’ demesinin sebebi, patent sahibi László Bíró’dur. 1990 yılından bu yana her yıl Arjantin’de ‘Mucitler Günü’, kalemin mucidi olan László Bíró’nun doğum günü olan 29 Eylül’de kutlanır. Hem Arjantin hem de tüm dünya için ayrı bir öneme sahiptir, tükenmez kalemin icadı.
4) Tango
Bu konuda hiç şüpheniz var mıydı? Sanmıyorum. Aslına bakarsanız, Uruguay ve Arjantin arasında ciddi bir çekişmedir, Tango. Ancak aslen bilinen ya da bizim duygularımıza göre söylüyoruz ki, Tango, Arjantin icadıdır. Bu romantik ve güzel dans, 19. Yüzyılda bulundu ve sonrasında tüm dünyada popular olmaya başladı. Nereye gitseniz, mutlaka Tango gösterileri ya da kursları ile karşılaşabilirsiniz. Öyle ki, Avrupa’da özel dersler sunan ciddi okullar var. 2009 yılında, UNESCO tarafından Kültürel Miras Listesi’ne kayıt edildi, Arjantin icadı Tango…
5)
5) Arkadaş Günü
Çoğu ülkede, anneler günü, babalar günü hatta dedeler günü, nineler günü meşhurdur, ve kutlanır. Arjantin’de ise diğerlerine nazaran farklı bir gün daha var: Arkadaş Günü… İspanyolca’da ‘Dia del Amigo’ olarak geçen Arkadaş Günü, başka bir ülkede bulamayacağınız, Arjantin’de 1970’li yılların başında ilan edilen özel bir gündür ve özellikle Buenos Aires’de resmi tatildir. Partiler yapılır, arkadaşlar davet edilir, eğlenilir, ve dostluk hatırlanır. Her yıl 20 Temmuz’da kutlanan Arkadaş Günü, 2005 yılında öyle bir partiye şahit oldu ki, çevre şehirlerdeki telefon ve internet hatları dahi çöktü, hizmet veremez hale geldi, yoğunluktan.
6) Estetik
Her 30 Arjantinli’den 1’i, estetik ameliyat olur. Bunun en büyük sebebi ise, ciddi düşük maliyetler ve tüm ülke genelinde ünlü cerrahlar. Öyle ki, Arjantin artık estetik ameliyatları turizmi için odak nokta olmuş durumda. Başkent Buenos Aires, özellikle sağlık turizmi sayesinde tüm dünyadan estetik olmaya gelen kadınlarca tercih edilen Güney Amerika şehirlerinen. Bunun haricinde Arjantinliler de nasıl göründüklerine dikkat ediyor. Bu sebeple, estetik sektörü de bir hayli gelişmiş.
7) Animasyon Film
Walt Disney, animasyon filmlerin ilkleri olarak tanınır. Ancak, Disney de, Arjantinli film yapımcısı Quirino Cristiani’den ilham almıştır. Italya doğumlu Arjantin asıllı Cristiani, animasyon tekniklerini iyi kullanan bir genç idi. ‘Cutout’ yani daha hızlı ve kolay şekilde animasyon oluşturup figürleri her çerçeve için kırpmayı ve daha hızlı sonuçlar almayı sağlayan sistemle de arası iyi idi. Sonra, 1926’da, ilk animasyon filminin tüm kopyaları Valle Film Stüdyosu’nda çıkan yangında yok oldu. Lakin Cristiani animasyon üzerinde çalışmaya devam etti. Daha sonra, 1931’de ilk sesli animasyon, Cristiani tarafından piyasa ile buluştu. Yine, cutout tekniği kullanmıştı.
8) Dinozor
Yanlış duymadınız. Dünyada ilk dinozor fosilleri Arjantin’de bulunmuş. Giganotosaurus, Arjantin’de bulgularına rastlanan dinozor türlerinden. Üstelik, en büyüklerden biri, diyebiliriz. Bazı dinozor bulgularında 2 parmak varken, Arjantin’de bulunanlarda 3 parmak bulunuyor. Yaklaşık 90-112 milyon yıl önce yaşadığı varsayılan dinozorlar, Giganotosaurus, daha sonra Argentinosaurus tarafından yenildiği ve yok oldukları varsayılıyor. Evet, Argentinosaurus, en büyük dinazor olarak biliniyor.
Yazar: Said Murat
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.